ขอขอบคุณกรมการปกครองที่กรุณาเชิญให้มาแสดงความคิดและความเห็นส่วนตัวกับนักศึกษาของวิทยาลัยฯ นักศึกษาผู้ล้วนน่าจะเป็นความหวังของชาติบ้านเมืองในอนาคต การศึกษาเป็นสิ่งสำคัญของพวกท่านทั้งหลายที่เรียกตัวเองว่า นักปกครอง เพราะการศึกษาจะทำให้เกิดปัญญา ปัญญาย่อมนำไปสู่ความเป็นผู้ฉลาด ผู้รอบรู้ แล้วนำความฉลาด รอบรู้ นั้นไปใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อตนเอง ต่อหน่วยงาน และต่อชาวบ้าน ที่ท่านมีหน้าที่จะต้องดูแลรับผิดชอบด้วยความซื่อสัตย์ สุจริต เสียสละ และ จงรักภักดี ท่านทั้งหลายเชื่อไหมว่าขณะนี้ มีสิ่งซึ่งไม่น่าเชื่อว่าจะเกิดขึ้นได้เกิดขึ้นแล้ว กล่าวคือ ผู้ฉลาดรอบรู้สามารถใช้ความฉลาดรอบรู้ไปทำสิ่งที่ไม่ดี เช่น ทำการคอรัปชั่น โดยที่สามารถทำให้ตนไม่มีความผิด ไม่ต้องรับโทษทัณฑ์ใด สิ่งนี้น่ากลัวเหลือเกิน ถ้าคนฉลาดในบ้านเมือง มีคนฉลาดแต่โกงมากเท่าใด บ้านเมืองเราก็จะหมดหวังที่จะเป็น “ประเทศไทยใสสะอาดปราศจากคอรัปชั่นและยาเสพติด” ได้ ที่จริง ประเทศของเราจะไม่มีวันใสสะอาดปราศจากคอรัปชั่นและยาเสพติดได้ ตราบเท่าที่จะมีคนไม่ดีอยู่ในชาติบ้านเมืองของเรา คนฉลาดแต่โกง ก็เป็นส่วนหนึ่งของคนไม่ดี ที่เราจำต้องดูแล มิให้เขาเข้ามายุ่งเกี่ยวกับการบริหารชาติบ้านเมือง การบริหารธุรกิจเอกชน และองค์กรต่าง ๆ ของรัฐและเอกชน ผมมีความเห็นส่วนตัวว่า ปัจจัยที่สำคัญที่สุดที่ทำให้เกิดคอรัปชั่นและยาเสพติด คือ ความยากจน ท่านทั้งหลายที่นั่งอยู่ในที่นี่คงจะเคยได้ยินปรัชญาของผมที่เคยกล่าวไว้ในที่หลายแห่งและหลายหนว่า “ปัญหาที่สำคัญที่สุด และเร่งด่วนที่สุด ของประเทศของเรา คือ ความยากจน ถ้าเราสามารถแก้ปัญหาความยากจนได้ เราจะแก้ปัญหาอื่นได้ทั้งหมด” ผมสร้างปรัชญานี้ขึ้นมาด้วยแรงบันดาลใจจากการตามเสด็จฯ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ผมได้ตามเสด็จฯ และได้รู้ ได้เห็น ล้นเกล้าล้นกระหม่อม ทั้งสองพระองค์ทรงกระทำทุกอย่างและทุกเมื่อ เพื่อให้มหาชนชาวสยามได้คลายทุกข์ และทรงเน้นในชนบทมากที่สุด เราท่านทั้งหลายได้ประจักษ์แก่ตาตนเองแล้วว่า ผลแห่งการกระทำของล้นกล้าล้นกระหม่อมทั้งสองพระองค์ ประสบผลสำเร็จในการแก้ปัญหาความยากจนอย่าง แท้จริง เป็นที่ยอมรับกันอย่างกว้างขวางในประเทศของเรา และอาจกล่าวได้ว่ารับการยอมรับทั่วโลก เป็นพระมหากรุณาธิคุณหาที่สุดมิได้
ท่านผู้มีเกียรติครับ… ความยากจนเป็นทุกข์มหันต์ เป็นทุกข์ของแผ่นดิน ความยากจนอาจทำให้คนจนส่วนใหญ่ของประเทศรู้สึกท้อแท้ สิ้นหวัง เป็นอุปสรรคยิ่งใหญ่ในการพัฒนาประเทศ ถ้าคนจนซึ่งมีเป็นจำนวนหลายล้านคนในประเทศของเราท้อแท้ สิ้นหวัง ประเทศของเราก็คงสิ้นหวังไปด้วย ผู้ที่ติดยาเสพติดก็เป็นคนจนส่วนหนึ่งในประเทศของรา เราท่านทั้งหลายจะยอมให้เป็นเช่นนั้นไม่ได้ เราจึงต้องต่อสู้ทุกวิถีทางเพื่อขจัดความยากจนให้ค่อย ๆ หายไป คนจนจะได้มีกำลังใจต่อสู้ ไม่ท้อแท้ ไม่สิ้นหวัง เพื่อประเทศของเราจะได้มีความหวังต่อไป เราได้ปรึกษาหารือกัน วิเคราะห์แนวทางแก้ปัญหาความยากจน เราในที่นี้ หมายถึง เราสมัยที่ผมอยู่ในทำเนียบ ในที่สุด เราก็พบว่า การแก้ปัญหาความยากจนของคนในชนบท เราจำเป็นจะต้องนำ ๓ อย่าง ลงสู่ชนบท คือ อาชีพ การศึกษา และสุขภาพดีถ้วนหน้า สามสิ่งนี้เป็นวงจรชีวิตของชีวิตของคน โดยเฉพาะคนในชนบทที่เกี่ยวโยง จะขาดสิ่งหนึ่งสิ่งใดไม่ได้ ถ้าขาดสิ่งใดก็จะขาดความต่อเนื่อง และจะไม่ประสบผลสำเร็จ ขอหยุดพูดเรื่องความยากจนไว้แต่เพียงแค่นี้ และขอเข้าสู่ปัญหาที่วิทยาลัยต้องการให้ มาพูด คือ เรื่องคอรัปชั่นและยาเสพติด ผมได้กล่าวไว้ในตอนต้นแล้วว่า เมืองไทยไม่มีวันจะใสสะอาดปราศจากคอรัปชั่นและยาเสพติดได้ ถ้าเรายังมีคนไม่ดี มีคนเห็นแก่ตัว ที่ยังบูชาเงิน ยังหลงใหลในความร่ำรวยว่าเป็นคนมีเกียรติ ยังมีข้าราชการที่ยังยึดติดอยู่กับค่านิยมการเป็นเจ้าคนนายคน ยังมีนักธุรกิจที่ยังติดอยู่กับค่านิยมการติดสินบนข้าราชการเพื่อความสำเร็จในธุรกิจของตน ยังมีคนฉลาดแต่โกง และยังมีคนทรยศต่อชาติอยู่ในประเทศของเรา คำว่า “ผู้ทรยศต่อชาติ” เป็นคำที่ผมใช้นิยามผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งทางตรงและทางอ้อมกับการผลิต การค้า การขนส่ง การลักลอบนำยาเสพติดเพื่อขาย หรือส่งออกนอกประเทศ ผมเห็นว่า คำนิยามนี้เหมาะสมกับผู้เกี่ยวข้องกับยาเสพติดมาก เพราะเขาเหล่านั้นกำลังทำลายอนาคตของเยาวชนผู้ซึ่งเป็นพลังสำคัญของชาติของเรา เขาทำให้ชาติอ่อนแอ ทำให้คนในชาติมีคุณภาพลดถอยลง สมควรอย่างยิ่งที่พวกเราจะพึงค้นหาวิธีที่จะกำจัดคนจำพวกนี้ให้หมดสิ้นไปจากแผ่นดินของเราโดยเร็วที่สุด ที่จริง ทั้งคอรัปชั่นและยาเสพติดเป็นภัยมหันต์ต่อชาติของเรา แต่หากจะมองกันให้ลึกซึ้งแล้วจะเห็นชัดเจนว่า ยาเสพติด มีพิษภัยมากกว่าคอรัปชั่นมาก ยาเสพติดเป็นโทษต่อชาติบ้านเมือง ร้ายแรงที่สุด ยาเสพติดทำให้คนในชาติอ่อนแอ ด้อยคุณภาพ ทำให้เยาวชนผู้เป็นอนาคตของชาติเสียคน และในที่สุด ถ้าเราไม่สามารถหยุดยาเสพติดได้ ชาติบ้านเมืองของเราก็ล่มสลายได้ ยาเสพติดเกิดขึ้นทุกหัวระแหงในประเทศที่รักของเรา เกิดขึ้นในคนทุกเพศ ทุกวัย เกิดขึ้นทั้งในประเทศและต่างประเทศ แล้วความเลวร้ายกาจเหล่านั้น ก็แผ่ขยายเข้ามาในประเทศ แผ่ขยายออกไปทั่วแผ่นดิน ทำให้พวกเราต้องเหน็ดเหนื่อยในการปฏิบัติต่อสิ่งชั่วร้ายเหล่านั้น ผู้เสพต้องทนทุกข์ทรมานน่าเวทนา ทำให้สังคมบิดเบี้ยว พ่อฆ่าลูก ลูกฆ่าพ่อ ทำลายอนาคตของตนเอง บางคนถึงกับทำลายชีวิตตนเอง แต่คอรัปชั่น มีเฉพาะในวงการราชการและวงการธุรกิจ มิได้มีทุกแห่งหน คอรัปชั่นเป็นการปล้นเงินแผ่นดิน ทำให้ระบบราชการและระบบธุรกิจเป็นจำเลยของสังคม ทำให้ชาติย่อยยับยากจนลง เป็นภัยร้ายแรงที่เราจะต้องดูแลอย่างใกล้ชิดเหมือนกัน ฉะนั้น มาตรการป้องกันและปราบปรามทั้งในเรื่องคอรัปชั่นและยาเสพติดอย่างรัดกุมและเด็ดขาด จึงเป็นสิ่งที่เราจะทำต่อไป คือ จะต้องมานั่งคิดพิจารณากันว่า ระบบป้องกันและปราบปรามที่เรามีอยู่นี่ สามารถนำไปปฏิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพจริงหรือไม่ หรือน่าจะได้รับการปรับเปลี่ยนอย่างไร ผมขอแยกพูดทีละเรื่อง เริ่มด้วยเรื่องคอรัปชั่นก่อน
พวกเราที่อยู่ในระบบราชการรู้ดีแก่ใจว่า คอรัปชั่นเกิดขึ้นเพราะเหตุใด มีมาตรการป้องกันและปราบปรามอย่างไร เราเฝ้าอบรมสั่งสอน ด้วยวิธีการต่าง ๆ วิธีแล้วิธีเล่า แต่ยังได้ผลน้อยมาก เราไม่สามารถ ฝังจิตสำนึก ลงไปในหมู่ข้าราชการได้ทั่วถึง ข้าราชการยังต้องการเงินที่สกปรก ยังมีค่านิยมที่จะร่วมมือกับนักธุรกิจ ร่วมมือกับนักการเมือง เพื่อให้มีความร่ำรวย โดยไม่มีความละอายและยิ่งไปกว่านั้น ข้าราชการที่ร่ำรวยด้วยเงินสกปรก ก็ยังมีคนยกมือไหว้ สังคมยังเคารพนับถืออยู่ ตราบใดที่สังคมยังเป็นเช่นนี้ เราจะมองเห็นแสงสว่างแห่งความสำเร็จได้ยาก ผลสำเร็จที่จะได้มาโดยยากทั้งกายและใจ จึงขึ้นอยู่กับ เราจะเปลี่ยนวิถีของสังคม ค่านิยมของข้าราชการ ค่านิยมของนักการเมือง ค่านิยมของ นักธุรกิจได้หรือไม่ อย่างไรก็ตาม ถ้าท่านทั้งหลายเห็นด้วยกับผม ผมเห็นว่า การฝังจิตสำนึก เป็นสิ่งสำคัญที่สุด สภาพของสังคมก็เป็นสิ่งสำคัญ และการที่จะฝังจิตสำนึกให้ข้าราชการทุกคนได้รับพร้อมอุดมสมบูรณ์ โดยไม่มีขาดตกบกพร่องนั้น ไม่ใช่เป็นของง่าย แต่เราจะต้องทำ เราต้องทำด้วยความอดทนและตั้งใจจริง เราต้องไม่ท้อถอย ผมจึงอยากให้พวกเราทุกคนที่เป็นข้าราชการพยายามทำ ทำต่อไป เหนื่อยต่อไป เพื่อความใสสะอาดของสังคม ของชาติบ้านเมืองของเรา ตามที่พวกเราต่างก็มุ่งมั่นที่จะกระทำให้สำเร็จ พูดถึงข้าราชการ ส่วนตัวผมขอแบ่งออกเป็น ๒ จำพวก คือ ข้าราชการอาชีพ และอาชีพข้าราชการ ข้าราชการอาชีพ คือ ข้าราชการที่ทำงานด้วยความซื่อสัตย์ สุจริต เสียสละ และจงรักภักดี อุทิศตน อุทิศเวลา อุทิศเรื่องส่วนตัว ให้แก่หน่วยงานของตนอย่างเต็มที่โดยไม่มีข้อแม้ เห็นความสำคัญและเกียรติแห่งความเป็นข้าราชการ เป็นคนฉลาดแต่ไม่โกง เคารพผู้บังคับบัญชาอย่างจริงใจและประพฤติตนเป็นตัวอย่างที่ดีแก่ผู้ใต้บังคับบัญชาตลอดเวลา ส่วนอาชีพข้าราชการ คือ ข้าราชการที่เข้ามารับราชการเพียงเพื่อเงินเดือนสำหรับ เลี้ยงชีพแต่อย่างเดียว ไม่มีความสำนึกของข้าราชการ ไม่อุทิศตนให้กับหน่วยงาน ทำงานเช้าชามเย็นชาม ใช้เวลาว่างหรือแม้แต่เวลาราชการไปหากินส่วนตัว และบางคนหากินส่วนตัวด้วยการกระทำผิดกฎหมาย เป็นสิทธิโดยชอบธรรมของท่านที่จะเลือกเอาว่า จะเป็นข้าราชการแบบไหน
สำหรับ เรื่องยาเสพติดนั้น กล่าวได้ว่า เป็นอันตรายที่สุดแก่ชาติบ้านเมืองของเรา และเป็นปัญหาที่ยุ่งยากซับซ้อนมาก เกี่ยวพันกับปัญหาสังคม ปัญหาเศรษฐกิจ และยิ่งยุ่งยากมากขึ้น เพราะปัญหายังไปเกี่ยวข้องกับต่างประเทศด้วย ในเรื่องเหล่านี้ ปปส. เข้าใจแจ่มแจ้ง และมีประสบการณ์เรื่องนี้มาหลายสิบปีแล้ว ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องพูดถึงที่มาที่ไปอีก สิ่งที่ผมจะพูดไว้ให้เป็นที่ประจักษ์ในที่นี้สักสามเรื่อง คือ หนึ่ง ค่านิยมของพวกเราที่มีต่อผู้มีฐานะร่ำรวยเพราะธุรกิจยาเสพติด ซึ่งเป็นไปในทำนองเดียวกันกับคอรัปชั่น พวกเรายังก้มหัวและกราบไหว้ผู้ที่ร่ำรวยมาจากเงินสกปรกโดยไม่ละอายใจตนเอง สอง เรามีบัญชีหรือมีหลักฐานพอที่จะเชื่อได้ว่า ผู้ใดมีความเกี่ยวข้องกับยาเสพติดบ้าง เราจึงน่าจะเลิกคบค้าสมาคมกับคนเหล่านั้น ปล่อยให้เขาอยู่ในสังคมสกปรกด้วยเงินสกปรกในหมู่ของเขาเอง ตราบเท่าที่เรายังจับกุมลงโทษเขาไม่ได้ และสาม เราต้องเอาจริงเอาจังกับเจ้าหน้าที่ของรัฐที่มีหน้าที่ในการป้องกันและปราบปราม แต่กลับไปให้ความร่วมมือกับผู้ทำธุรกิจยาเสพติด เจ้าหน้าที่ของรัฐพวกนี้เป็นคนที่เราจะต้องจับให้มั่นคั้นให้ตาย เพราะนอกจากจะเป็นอุปสรรคอันยิ่งใหญ่ในการป้องกันและปราบปรามแล้ง ยังเป็นความอับอายขายหน้าของหน่วยงาน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เป็นความอับอายขายหน้าของชาติของเราด้วย ผมจึงเรียกผู้ที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติดไม่ว่าโดยตรงหรือโดยอ้อมว่า “ผู้ทรยศต่อชาติ” ด้วยความมั่นใจว่าเขาเหล่านั้น ไม่ควรได้รับการปราณีสงสารเลย
ท่านทั้งหลายครับ ผมมีความเห็นว่า มาตรการป้องกันเป็นสิ่งสำคัญมาก ถ้าเราสามารถใช้มาตรการป้องกันได้ผล เราก็จะเบาลงในเรื่องมาตรการปราบปรามมาก ผมคิดว่า สิ่งที่เราจะนำไปใช้ในมาตรการป้องกันวิธีหนึ่งซึ่งน่าจะได้ผล คือ การทำความเข้าใจกับคนในชาติ ให้เข้าใจถ่องแท้ ชัดเจนถึงภัยอันตรายอันยิ่งใหญ่จากยาเสพติดที่จะเกิดขึ้นกับชาติและคนในชาติของเรา ให้เข้าใจถึงอนาคตของชาติของเยาวชน ของลูกหลานของเรา ให้เข้าใจถึงความอับอายขายหน้าของชาติของเรา แน่ละครับ การชี้แจงทำความเข้าใจกับคนในชาติไม่ใช่เรื่องที่จะทำสำเร็จได้ง่าย ๆ ต้องอาศัยความมุ่งมั่น และเพียรพยายามอย่างมาก และผมเห็นว่า ผู้ที่จะทำหน้าที่ป้องกันให้ได้ผลที่สุดน่าจะเป็นผู้ที่มีอาชีพอย่างพวกท่านทั้งหลาย ผมหมายถึงข้าราชการฝ่ายปกครอง กระทรวงมหาดไทย ที่ผมพูดเช่นนี้ มิได้หมายความว่ากระทรวงมหาดไทยเท่านั้นที่มีหน้าที่รับผิดชอบ การแก้ไขปัญหาดังกล่าวต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่าย แต่โดยอาชีพของพวกท่านที่มีโอกาสได้พบ ได้เห็น ได้สัมผัสกับประชาชนอย่างใกล้ชิดตั้งแต่ชาวบ้าน สังคม ครอบครัว จนถึงสังคมของชาติ กล่าวได้ว่า ข้าราชการฝ่ายปกครองระดับนายอำเภอเป็นด่านแรกที่จะปะทะกับศัตรูยาเสพติด ความรุนแรงในการต่อสู้จะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับนายอำเภอ ฉะนั้น ขอให้เห็นและสำนึกในหน้าที่ของตนที่พึงมีต่อส่วนรวมให้ชัดเจนด้วยความภาคภูมิใจ และพึงเตรียมกาย เตรียมใจให้พร้อมเสมอ
ถ้าท่านอยู่ในกระทรวงมหาดไทยนานพอสมควร ท่านคงจะรู้จักโครงการแผ่นดินธรรมแผ่นดินทอง ผมอยากให้พวกเราได้นำโครงการแผ่นดินธรรมแผ่นดินทาองที่เคยทำไว้เมื่อหลายปีมาแล้ว นำมาปัดฝุ่น โครงการนี้เท่าที่เราเคยทำมาได้ผลดีค่อนข้างมากทีเดียว หมู่บ้านในโครงการแผ่นดินธรรมแผ่นดินทองได้ฝังจิตสำนึกให้กับชุมชนในหมู่บ้าน ทำให้หมู่บ้านเหล่านั้นอยู่อย่างสงบสุข
ท่านปลัดกระทรวงฯ และท่านผู้ใหญ่ทั้งหลายที่อยู่ ณ ที่นี้ ในวันนี้คงจำได้ เมื่อผมอยู่ในทำเนียบฯ ผมและคุณวีระ มุสิกพงศ์ กับบรรดาข้าราชการกระทรวงมหาดไทย เคยไปเยี่ยมหมู่บ้านหนึ่งของ ๑ ใน ๓ จังหวัด คือ จังหวัดยะลา ปัตตานี หรือนราธิวาส เป็นหมู่บ้านที่มีทั้งคนไทยพุทธและไทยมุสลิม ผู้ใหญ่บ้านเป็นไทยมุสลิม แต่เขาสามารถทำให้หมู่บ้านของเขาเป็นแผ่นดินธรรมแผ่นดินทองได้ ตำรวจที่นั่นแทบจะไม่มีงานทำ เพราะไม่มีขโมย ไม่มีการจี้ปล้น ไม่มีสิ่งเสพติด ของย้ำว่าผู้ใหญ่บ้านเป็นมุสลิม ทำเรื่องนี้ได้สำเร็จ เพราะฉะนั้น ผมจึงอยากจะให้กระทรวงมหาดไทยได้คิด พิจารณาดูว่า โครงการแผ่นดินธรรมแผ่นดินทอง ยังจะเป็นประโยชน์อยู่หรือเปล่า หากเป็นประโยชน์ ควรจะนำมาใช้อีกสักครั้งหนึ่งหรือเปล่า ผมเชื่อว่าโครงการแผ่นดินธรรมแผ่นดินทองน่าจะมีส่วนช่วยให้ปัญหายาเสพติดเบาบางลง และอาจจะทำให้ปัญหาหมดไปได้ในที่สุด
ผมไม่ทราบว่า ในโรงเรียนนายอำเภอมีหลักสูตรเกี่ยวกับปัญหายาเสพติดหรือไม่ ถ้าไม่มีผมเห็นว่าน่าจะบรรจุหลักสูตรดังกล่าวเข้าไปด้วย เพื่อให้พวกเรามีความพร้อมในการที่จะออกไปแก้ไขปัญหายาเสพติดได้ทันทีและมีประสิทธิภาพ ที่สำคัญประการหนึ่ง อยากให้พวกเราระลึกอยู่เสมอว่า ประชาชนเป็นนายของพวกเรา หากดูแลเอาใจใส่อย่างทั่วถึงและชี้แจงให้ทราบถึงคุณและโทษ ปัญหาต่าง ๆ รวมทั้งปัญหาเกี่ยวกับยาเสพติดที่เรากำลังพูดถึงอยู่ก็จะหายไปในที่สุด ผมดีใจและภูมิใจมากที่ในปัจจุบัน หน่วยงานต่าง ๆ องค์กรต่าง ๆ ที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อเรื่องคอรัปชั่นและยาเสพติดได้แสดงออกอย่างเด่นชัด ว่า ได้ใช้ความเพียรพยายามที่จะขจัดปัญหาอันใหญ่ยิ่งของประเทศของเราให้ลดน้อยลงมากที่สุดเท่าที่จะมากได้ ผมตระหนักดีว่า การปราบปรามคอรัปชั่นและยาเสพติดเป็นความเสี่ยงอย่างหนึ่ง ผมจึงใคร่ขอให้คุณงามความดีที่ท่านได้กระทำไว้ต่อชาติบ้านเมืองจงช่วยปกป้องคุ้มครองให้ท่านทั้งหลายปลอดภัย และประสบผลสำเร็จ ขออัญเชิญพระบรมราโชวาท ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงรับสั่งไว้ เมื่อ ๒๑ มิถุนายน ๒๕๒๒ ว่า “การทำงานใด ๆ ไม่ว่า เล็ก ใหญ่ ง่าย ยาก ถ้าย่อหย่อนความเพียรแล้ว ยากที่จะให้สำเร็จเรียบร้อยทันเวลาได้ และเมื่อใดพลังของความเพียรนี้เกิดขึ้น เมื่อนั้นการงานหรือปัญหาทั้งหลายก็สำเร็จโดยง่ายดายและ รวดเร็ว” วันนี้ กำลังพูดให้นักศึกษาผู้ซึ่งจะเป็นนายอำเภอในอนาคตฟัง นักศึกษาซึ่งมีส่วนอย่างยิ่งต่อเรื่องคอรัปชั่นและยาเสพติด ขอเน้นอีกครั้งหนึ่งว่า นายอำเภอคือข้าราชการระดับสำคัญที่อยู่ใกล้ชิดชาวบ้าน เป็นผู้นำอำเภอ เป็นผู้นำชนบทอันเป็นพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาประเทศ เป็นคนที่พึงสร้าง “ศรัทธา” ให้เกิดขึ้นกับชาวบ้านในพื้นที่รับผิดชอบของตน ศรัทธาของประชาชนเป็นกุญแจสำคัญต่อความสำเร็จหรือความล้มเหลวของการปฏิบัติหน้าที่ของท่าน ฉะนั้น จึงใคร่เสนอแนะแนวทางปฏิบัติให้แก่นักศึกษาวิทยาลัยนี้ ว่าต้องยึดมั่นในทฤษฎีใหม่ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เรื่องเศรษฐกิจพอเพียง ให้เข้าใจตรงใจ น้อมนำไปชี้แจงให้ราษฎรเข้าใจ และน้อมนำไปปฏิบัติในการพัฒนาชนบทต้องรู้จักตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน เรื่องนี้ ถ้าจะพูดกันต้องใช้เวลายาวจึงจะเข้าใจโดยกว้างขวางและถ่องแท้ เป็นเรื่องที่ค่อนข้างจะเข้าใจยาก เป็นเรื่องที่ผมพยายามพูดอยู่เสมอว่า “เกิดมาต้องตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน” พูดสั้น ๆ ก็คือ ขอให้ทำตัวเป็นคนดีของแผ่นดิน ต้องเป็นนักปกครองอาชีพ มิใช่อาชีพนักปกครองอย่างที่ผมได้พูดไปแล้วว่าเป็น ข้าราชการอาชีพต้องเปลี่ยนค่านิยมเสียใหม่ (ถ้ายังไม่ได้เปลี่ยน) ต้องระลึกว่า เรามิใช่นายของประชาชน เราเป็นเพื่อน เป็นพี่ เป็นน้อง ที่จะร่วมมือกันอย่างจริงจังและเหนียวแน่น ในการพัฒนาชนบทต้องประพฤติปฏิบัติตนเป็นตัวอย่างที่ดีของผู้ใต้บังคับบัญชา ทั้งในหน้าที่การงานและชีวิตส่วนตัว เรื่องนี้เป็นเรื่องที่น่าสนใจ และขอแนะนำว่า ผู้บังคับบัญชาจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องประพฤติปฏิบัติตนเป็นตัวอย่างแก่ผู้ใต้บังคับบัญชาตลอดเวลา ถ้าท่านทำได้อย่างนี้ เราจะมีองค์กรที่ แข็งแรง และมีแต่คนดีต้องทำงานอย่างทุ่มเท และด้วยความรัก ข้อนี้มีความเกี่ยวเนื่องกับข้อ ๓ คือเป็นนักปกครองอาชีพ คนเราถ้ารักสิ่งหนึ่งสิ่งใดแล้ว เราจะทุ่มเทความรักให้แก่สิ่งที่เรารัก เช่น เรารักบิดา มารดา บุตร ภรรยา เราจะทำทุกอย่าง เพื่อให้เขาเหล่านั้นมีความสุข การเป็นนายอำเภอก็เช่นเดียวกัน ถ้าเรารักอาชีพของเรา รักราษฎรของเรา เราก็จะทำและทุ่มเท เพื่อให้ราษฎรปลอดทุกข์มีแต่ความสุข ทำงานด้วยความสุขเพื่อราษฎรที่เรารัก ภูมิใจในศรัทธา และความสำเร็จที่เกิดขึ้น และเราก็จะเป็น นักปกครองอาชีพ ที่มีเกียรติ เป็นความภูมิใจของบุตร ภรรยา วงศ์ตระกูล และหน่วยของเรา เราต้องรู้จักให้ และต้องไม่รับสิ่งใดจากราษฎร ผมเคยพูดไว้นานมาแล้ว หวังว่าท่านคงจำได้ว่านักปกครองต้องรู้จักให้ และจะต้องไม่รับสิ่งใดจากราษฎร เราจะรับได้มีอย่างเดียว คือรับความทุกข์ของราษฎรมาเพื่อพิจารณาช่วยเหลือและแก้ไขครับ ผมหวังว่า พวกเราจะรักงานของเรา รักชาติของเรา จะพยายามอย่างเต็มที่ที่จะขจัดปัญหาคอรัปชั่นและยาเสพติดให้ลดน้อยลงมากที่สุด ประเทศไทยก็จะใสสะอาดมากขึ้น ผมขออวยพรและเอาใจช่วยให้ท่านทั้งหลายประสบความสำเร็จ ขอให้ประวัติศาสตร์ได้จารึกไว้ว่า คนรุ่นท่านได้ทำคุณประโยชน์อย่างยิ่งให้แก่ชาติบ้านเมือง อันควรแก่การสรรเสริญและจดจำ
ขอขอบคุณ วิทยาลัยการปกครองอีกครั้งหนึ่งที่กรุณาเชิญมาพูด หวังว่า การพูดของผมในวันนี้จะเป็นประโยชน์ต่อท่านทั้งหลายบ้าง ขอบคุณมาก
ปาฐกถาพิเศษ
“ประเทศไทยใสสะอาดปราศจากคอรัปชั่นและยาเสพติด”
พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ประธานองคมนตรีและรัฐบุรุษ
วันจันทร์ที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๔๔
ณ อาคารอนุสรณ์ ๑๐๐ ปีมหาดไทย วิทยาลัยการปกครอง กรมการปกครอง